Tết Hàn Thực du nhập vào Việt Nam từ xưa, được kết hợp với ngày Tết Bánh chay và giờ đây đã trở thành một phần của bản sắc văn hóa dân tộc.
Tết Hàn Thực, còn gọi là Tết Bánh trôi bánh chay, là một trong những ngày lễ truyền thống lâu đời nhất của dân tộc Việt Nam. Được tổ chức vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm, đây là dịp để người dân Việt cúng giỗ tổ tiên, cầu mong một năm mới bình an, mạnh khỏe và may mắn. Tại bài viết này hãy cùng Minh Tuấn Mobile tìm hiểu nguồn gốc, ý nghĩa và những hoạt động trong ngày lễ này nhé!
Nguồn gốc Tết Hàn Thực
Nguồn gốc Tết Hàn Thực bắt nguồn từ Trung Quốc, liên quan đến câu chuyện vua Tấn Văn Công và hiền sĩ Giới Tử Thôi vào thời Xuân Thu. Khi phải lưu vong, vua Tấn được Giới Tử Thôi hết lòng phò trợ suốt 19 năm. Nhưng khi trở về nước, vua Tấn lại quên công lao của Giới Tử, đến khi nhớ ra, vua đã ra lệnh đốt rừng để ép Giới Tử Thôi ra mặt, khiến mẹ con ông thiệt mạng vào ngày 3/3 âm lịch.
Vì để ghi nhớ công ơn của vị hiền sĩ này, mỗi năm vào đúng ngày 3/3, người dân sẽ có những mâm cúng cho ông. Phong tục này sau đó được truyền sang Việt Nam và trở thành Tết Hàn Thực.
Ý nghĩa Tết Hàn Thực
Tại Việt Nam, Tết Hàn Thực đã được hợp nhất với Tết Bánh trôi, Bánh chay khi du nhập vào. Ý nghĩa của ngày lễ này theo quan niệm của người Việt là hướng về cội nguồn, tổ tiên, ghi nhớ công ơn của những người đã khuất. Câu chuyện bi tráng về Giới Tử Thôi thể hiện việc tri ân công lao của những người có công.
Đồng thời, Tiết tháng 3 cũng là thể hiện nét đặc trưng văn hóa, lối sống riêng của người Việt.
Phong tục Tết Hàn thực
Ở nước ta, Tết Hàn Thực vẫn được hưởng ứng bằng nhiều cách khác nhau, phổ biến như:
- Làm và cúng bánh trôi, bánh chay: Điểm nhấn của lễ hội là nặn các loại bánh để cúng tổ tiên như bánh trôi, bánh chay. Bánh trôi tròn tượng trưng cho sự viên mãn, bánh chay là món chay lạnh kỷ niệm thân phận của Giới Tử Thôi.
- Hương khói, rượu nếp: Mọi người thường thắp nhang khói lên bàn thờ tổ tiên và thưởng thức chén rượu nếp đặc biệt của ngày lễ.
- Đốt lửa hâm nóng: Tục đốt lửa lớn quây quần bên gia đình, tượng trưng cho sự ấm áp, đoàn kết và sum vầy của gia đình.
Tết Hàn Thực là dịp hiếm hoi để sum vầy gia đình, bày tỏ lòng tôn kính với tổ tiên và những người đã khuất. Nó không chỉ là ngày lễ mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa truyền thống sâu sắc của Việt Nam về tình cảm gia đình, sự tôn kính với bậc tiền nhân và mối gắn kết giữa con người với thiên nhiên.
Những phong tục đặc sắc này đã góp phần làm nên vẻ đẹp riêng của dân tộc Việt giữa muôn sắc màu văn hóa phương Đông.
Tết Hàn thực